Celem pomocy dla osób słabowidzących (ang. Low Vision Aids) jest poprawienie komfortu życia pacjentów poprzez zmianę obserwowanych przedmiotów, tak aby obserwowane detale były większe i pokonana została niesprawność w ich układnie wzrokowym.
Pomoce możemy podzielić na dwie grupy ze względu na cel używania. Są to pomoce:
Do patrzenia z bliska pacjent zastosuje mikroskop, lupę ręczną lub lupę ze statywem. Do patrzenia w dal z kolei pomocne będą lunety.
Inny podział pomocy optycznych dzieli je ze względu na sposób uzyskiwania zamierzonego efektu:
LUPY
Lupa ręczna jest najpopularniejszą pomocą stosowaną przy patrzeniu do bliży. Wynika to z jej szerokiego zastosowania np. w numizmatyce czy modelarstwie, a także z dobrego psychologicznego odbioru. Wiele materiałów, konstrukcji i powiększeń pozostawia znaczne pole manewru w poszukiwaniu optymalnej pomocy. Ulepszeniem jest wmontowane źródło światła pozwalające czytać przy złym oświetleniu zewnętrznym, a także niwelujące refleksy.
Lupa w użyciu powinna być zwrócona stroną wypukłą w kierunku oka. Najlepsze powiększenie w lupach uzyskujemy ustawiając obiekt jak najdalej od niej. Można to osiągnąć poprzez zbliżenie lupy do obiektu obserwowanego i stopniowe jej oddalanie, aż do uzyskania maksymalnego powiększenia. Powiększenie lupy pozostaje stałe niezależnie od odległości oko-lupa.
Ręczne lupy nie są wygodne przy długim ich używaniu. Dlatego stosuje się je raczej w sytuacjach, gdy chcemy sprawdzić np. numer telefonu, przeczytać wiadomość sms, niż do czytania gazet lub książek.
Lupy ze statywem są dobrym rozwiązaniem przy czytaniu książek, gazet, a także dla osób z drżeniem lub osłabieniem kończyn. Producenci takich lup konstruują je w ten sposób, że odległość obiekt obserwowany-lupa jest stała i bliska ogniskowej, co daje w efekcie największe powiększenie. Ta konstrukcja sprawdza się przy czytaniu tekstów i pozostawia wolne ręce użytkownika.
Lupy okularowe dają najszersze pole widzenia, ale ograniczają je tylko do małej odległości przed oczami. Można tu zastosować zwykłą soczewkę o dodatniej mocy lub posłużyć się zakładaną i zdejmowaną lupką mocowaną do okularów.
LUNETY
Lunety są stosowane głównie przy patrzeniu na dal np. przy sprawdzeniu numeru autobusu, w celu obejrzenia reklamy lub rozpoznania znaku. W takich sytuacjach stosuje się ręczne lunety przykładane do oka tylko na czas obserwacji. Przy mniej dynamicznych okolicznościach stosuje się lupy okularowe, które dobrze służą np. do oglądania telewizji lub pisania. Minusem lunet jest ich małe pole widzenia maksymalnie dochodzące do 15 stopni. Istnieje również kilka innych sposobów, pozwalających na stosowanie lunety w codziennym życiu.
Pierwszym sposobem jest noszenie okularów z lunetą zamontowaną w okularach na stałe powyżej osi widzenia. Osoba normalnie patrzy w dal przez odpowiednią korekcję, a chcąc uzyskać powiększenie pochyla głowę ku dołowi i patrzy przez lunetę. Innymi dość mało rozpowszechnionymi sposobami są natwardówkowe soczewki kontaktowe służące jako luneta lub wszczepy dogałkowe spełniające podobną rolę.
ELEKTRONICZNE SYSTEMY POWIĘKSZAJĄCE
Zasada działania tego typu urządzeń polega na wyświetlaniu na monitorze (telewizor, przenośny ekran LCD, komputer, hełm z monitorami) powiększonego obrazu. Interesujący nas obraz można uzyskać z kamery zamontowanej w myszce komputerowej, na głowie, przy dłoni lub na stałe w ramie urządzenia.
Innymi systemami z tej grupy są programy komputerowe. Dobrym przykładem jest Program Lupa, który jest częścią systemu Windows. Znajdziemy go na naszym komputerze w Akcesoria/Ułatwienia dostępu. Ten nieskomplikowany program pozwala ustawić odpowiednie powiększenie, śledzić kursor myszy, klawiaturę oraz odwrócić kolory powiększanego fragmentu. Większość przeglądarek internetowych także pozwala na powiększanie stron.
OŚWIETLENIE
Rekomenduje się dla osób słabowidzących stosowanie lamp halogenowych, które dają dobre światło zwłaszcza z bliska. Osobom takim przy dużym nasłonecznieniu można polecić także stosowanie kapeluszy lub czapek z daszkiem, które pozostawiają oczy w cieniu a przez to powodują mniej dokuczliwych rozbłysków.
FILTRY
Osoby słabowidzące często odnoszą korzyści przy zastosowaniu różnych filtrów optycznych począwszy od specjalnych okularów przeciwsłonecznych, przez szkła fotochromowe, a skończywszy na szkłach z filtrem blokującym krótkie fale świetlne tzw. Blueblocker.Piotr Molski
FAQ - PYTANIA I ODPOWIEDZI