Okulary fotochromowe, a właściwie okulary zawierające okularowe soczewki fotochromowe, są najbardziej znaną odmianą korekcyjnych szkieł, które jednocześnie chronią wzrok przed słońcem, promieniowaniem UV i światłem niebieskim. Jak to się dzieje, że zmieniają zabarwienie?
Za zmianę zabarwienia odpowiadają pigmenty fotochromowe, których miliardy znajdują się w szkłach. W stanie spoczynku są ułożone w taki sposób, że nie zatrzymują światła. Wystawione na działanie promieniowania UV cząsteczki pigmentu zmieniają kształt. Jedno z wiązań atomowych pod wpływem energii promieniowania rozrywa się i część cząsteczki obraca się. Po zmianie położenia pigmenty ograniczają przenikanie światłaprzez szkło. W efekcie widzimy, że soczewki fotochromowe mają brązowy, szary, szarozielony lub inny wybrany kolor.
Aby szkło zabarwiło się, potrzebne jest promieniowanie UV. Oznacza to, że również w pochmurne dni okulary staną się na zewnątrz ciemne. Promieniowanie UV przenika bowiem przez pokrywę chmur, odbija się i rozprasza jak światło widzialne. Nad wodą, na śniegu, w jasnym otoczeniu czy wśród szklanej architektury, okulary fotochromowe będą się zabarwiać równie intensywnie, jak podczas bezchmurnej pogody.
Aby szkła fotochromowe na powrót były bezbarwne musi ustać promieniowanie UV, a soczewki muszą mieć temperaturę powyżej 0 stopni Celsjusza. Im wyższa temperatura szkła, tym szybciej pigmenty fotochromowe wracają do pierwotnego położenia, a soczewki stają się bezbarwne.
Zjawisko fotochromizmu odkrył w roku 1880 Markwald, badając odwracalne zmiany koloru 2,3,4,4-tetrachloronaftalenu-1(4H). Najszersze zastosowanieodkrycie to ma właśnie w optyce okularowej. Technologia szkieł fotochromowych wykorzystywana była już w szkłach mineralnych, i co do zasady nie zmieniła się do dziś. Zmieniają się natomiast pigmenty i sposoby ich stosowania. Producenci starają się oferować szkła o coraz większej przejrzystości w stanie spoczynku, pracujące w jak najszerszym zakresie temperatur, zabarwiające się na różne kolory. Wyzwaniem są też zmieniające się potrzeby użytkowników, który oczekują ochrony przed słońcem również w samochodzie, gdzie nie dociera promieniowanie UV.
Warto pamiętać, że szkła fotochromowe nie są wieczne. Z czasem coraz więcej cząsteczek pigmentów fotochromowych nie wraca do stanu spoczynku. Po długim użytkowaniu można zaobserwować, że szkła w pomieszczeniach i nocą są ciemniejsze, niż były na początku. Producenci gwarantują działanie szkieł fotochromowych od 2 do 3 lat, w zależności od częstotliwości zabarwiania i rozbarwiania. Zważywszy, że zaleca się badanie wzroku nie rzadziej niż co 2 lata, jest to okazja do wizyty w salonie optycznym.
Niestrudzone, fotoczułe molekuły pracują na pełnych obrotach! Światłoczułe cząsteczki pracują w następujący sposób: w świetle słonecznym zwiększa się ich powierzchnia, co powoduje, że soczewki przyciemniają się. Przyciemnianie jest tym bardziej intensywne, im mocniejsze jest słońce i promieniowanie UV. W ten sposób osiągana jest odpowiednia intensywność barwienia w każdych warunkach świetlnych. Gdy jesteś w pomieszczeniu lub promieniowanie UV jest słabe, cząsteczki kurczą się, a soczewki rozjaśniają się, gwarantując przejrzyste soczewki wewnątrz pomieszczeń.
Podstawą tej technologii jest nieskomplikowana reakcja chemiczna, którą odkryto w latach 60 ubiegłego wieku i stale ją ulepszano, aż po dzień dzisiejszy. Jakość soczewek fotochromowych rozpoznaje się na podstawie szybkości reakcji tych cząsteczek – nasze molekuły są bardzo szybkie: soczewki ZEISS PhotoFusion przyciemniają się w zaledwie od 15 do 30 sekund w jasnym świetle lub na słońcu i rozjaśniają się od 5 do 10 minut w pomieszczeniach.1
FAQ - PYTANIA I ODPOWIEDZI