Okulary progresywne zyskały na popularności i są obecnie najczęstszym rozwiązaniem w leczeniu utraty wzroku, która pojawia się wraz z wiekiem, czyli starczowzroczności. Stan ten występuje, gdy oko traci część swojej elastyczności i zdolności dostosowania się do wyraźnego widzenia obiektów z różnych odległości. Starczowzroczność występuje najczęściej wśród osób dorosłych w wieku powyżej 40 lat i jest bardzo łatwa do leczenia i korygowania dzięki właściwej i szybkiej diagnozie.
Działanie okularów progresywnych opiera się na wykorzystaniu specjalnych szkieł, czyli soczewek wieloogniskowych przeznaczonych specjalnie dla osób, które potrzebują soczewek korekcyjnych, aby widzieć odległe i bliskie obiekty. Mówiąc prościej, soczewki te umożliwiają wyraźne widzenie z wielu odległości bez linii dwuogniskowej.
Zapotrzebowanie na okulary progresywne wzrasta wraz z wiekiem. W wieku 35 lub 40 lat wiele osób ma trudności ze skupieniem wzroku na pobliskich przedmiotach. Jest to znane jako starczowzroczność (prezbiopia) i aby zrekompensować ten problem z ogniskowaniem, niektórzy ludzie noszą okulary jednoogniskowe dla widzenia dalszych obiektów, a także okulary do czytania z bliska.
Chociaż podejście takie może się sprawdzać, to okulary progresywne zapewniają prostsze i wygodniejsze rozwiązanie problemów ze wzrokiem związanych z wiekiem.
Chociaż niektóre osoby wymagają okularów progresywnych w miarę starzenia się, soczewki te są również polecane dzieciom, które potrzebują okularów z powodu krótkowzroczności i dalekowzroczności.
Wraz z wiekiem prawie nieuchronnie rozwija się starczowzroczność, co dosłownie oznacza „starzenie się oka”. W 2005 roku Światowa Organizacja Zdrowia poinformowała, że co najmniej miliard ludzi na całym świecie ma ten problem. Starczowzroczność dotyka zarówno osób, które zawsze nosiły okulary, jak i osób, które zawsze miały doskonały wzrok.
Starczowzroczność ma miejsce, ponieważ wraz z wiekiem „soczewki” naszych oczu stopniowo twardnieją. Nie są już tak elastyczne, jak wtedy, gdy byliśmy młodzi, więc trudniej jest im skupić się na otaczających nas obiektach, zwłaszcza na tych pobliskich. Większość ludzi zaczyna zauważać starczowzroczność, gdy nie widzi słów na stronie lub ekranie komputera tak dobrze, jak kiedyś.
Chociaż zmiany widzenia związane z wiekiem są z pewnością irytujące, są całkowicie naturalne. Jeśli w wieku około czterdziestu lat nagle zmagamy się z obserwowaniem rzeczy z bliska, nie jesteśmy w tym sami i nie dzieje się z nami nic niezwykłego — nie musimy się martwić, że stracimy wzrok. Starczowzroczność można łatwo skorygować za pomocą odpowiedniego typu okularów.
Starczowzroczność wymaga innego rodzaju korekcji soczewki niż krótkowzroczność lub dalekowzroczność. Jeśli mamy tylko jeden z tych dwóch problemów ze wzrokiem, potrzebujemy tylko soczewek jednoogniskowych, które poprawiają nasz wzrok na tym samym poziomie przez całą soczewkę.
W przeciwieństwie do sytuacji, kiedy mamy starczowzroczność, potrzebujemy soczewek, które poprawiają sposób widzenia zarówno bliskich, jak i odległych obiektów. W rezultacie soczewki dwuogniskowe, wieloogniskowe i progresywne mają wiele punktów ogniskowych i różne poziomy wzmocnienia w zależności od części soczewki.
Większość okularów dwuogniskowych i wieloogniskowych ma wyraźne rozgraniczenie między różnymi częściami soczewki. Zwykle jedna z części lub segmentów znajduje się w dolnym rogu okularów w pobliżu nosa. Linia podziału między dwiema częściami jest zwykle na tym samym poziomie, co dolna powieka.
Kiedy nosimy soczewki dwuogniskowe, przenosimy wzrok na drugą soczewkę, aby spojrzeć w dół na pobliski obiekt. Kiedy chcemy spojrzeć na coś dalej, patrzymy przez górną połowę szkiełka. Zmiana między dwiema korekcjami i płaszczyznami widzenia jest niepokojąca dla wielu osób noszących okulary po raz pierwszy, a dostosowanie się do podzielonej linii wzroku może zająć trochę czasu.
Kiedy używamy soczewek dwuogniskowych, często doświadczamy „skoków obrazu”, gdy patrzymy w górę, a potem w dół. Obiekt nagle wydaje się znacznie większy, co jest zaskakujące, dopóki się do niego nie przyzwyczaimy. Nasza percepcja głębi może się trochę nie zgadzać.
Natomiast soczewki progresywne eliminują wyraźne podziały między różnymi receptami. W soczewce nie ma żadnych linii — zamiast tego nasza wizja przesuwa się płynnie. Podobnie jak dwuogniskowe soczewki, nadal będziemy patrzeć w górę, aby zobaczyć odległe obiekty. W przeciwieństwie do dwuogniskowych, progresywne mają obszar środkowy lub pośredni. Spojrzymy na wprost, aby zobaczyć obiekty ze średniej odległości — takie jak ekran komputera. Spojrzymy w dół, aby zobaczyć obiekty blisko twarzy, ale i tak naturalnie wykonamy te ruchy.
Większość ludzi znacznie łatwiej przystosowuje się do soczewek progresywnych niż do soczewek dwuogniskowych lub trójogniskowych. Jednak soczewki dwuogniskowe mogą być dobre w zależności od indywidualnej sytuacji. Na przykład, jeśli przyzwyczailiśmy się do dwuogniskowych, przejście na progresywne zajmie trochę czasu. Dodatkowo soczewki progresywne mogą kosztować nieco więcej niż standardowe soczewki dwuogniskowe.
Okulary progresywne to nie tylko opcja korekcji krótkowzroczności i dalekowzroczności, ale także korekcja astygmatyzmu.
Astygmatyzm występuje, gdy światło nie skupia się równomiernie na siatkówce z powodu nieregularnego kształtu rogówki, co powoduje niewyraźne widzenie.
Chociaż okulary progresywne mogą zapewnić wyrazistość obrazu „bez linii”, ważne jest, aby zrozumieć wady tych okularów.
Należy pamiętać, że jeśli chcemy się długo cieszyć z naszych okularów, musimy odpowiednio dbać o ich szkła. Z tego też powodu powinniśmy pamiętać o czyszczeniu okularów na mokro. W tym celu należy włożyć je pod strumień bieżącej letniej wody i opłukać. Po tym powinno się użyć płynu do mycia naczyń lub mydła w płynie i rozprowadzić niewielką ilość na szkłach za pomocą palca. Następnie należy szkła i oprawki ponownie spłukać, delikatnie strzepnąć i wytrzeć szmatką z mikrofazy (są one zwykle dodawane przy zakupie okularów i pokrowca).
Przy czyszczeniu okularów warto także pamiętać, żeby wyczyścić także oprawę, na której gromadzi się kurz, brud i bakterie.
Chociaż okulary progresywne pozwalają wyraźnie widzieć z bliska i z daleka, te okulary te nie są właściwym wyborem dla wszystkich.
Niektórzy ludzie nigdy nie przyzwyczajają się do noszenia okularów progresywnych. Jeśli tak się stanie, mogą doświadczać ciągłych zawrotów głowy, problemów z percepcją głębi i zniekształceń peryferyjnych. Dodatkowo, jeśli pracujemy na komputerze, może się okazać, że zwykła soczewka progresywna nie zapewnia wymaganej przejrzystości na odległościach pośrednich.
Zamiast tego możesz potrzebować profesjonalnych lub komputerowych soczewek progresywnych, które zapewniają większą siłę na dystansach pośrednich. Może to zmniejszyć zmęczenie oczu.
Jedynym sposobem, aby dowiedzieć się, czy okulary progresywne będą dla nas odpowiednie, jest wypróbowanie ich i sprawdzenie, jak nasze oczy się dostosowują. Jeśli nie przystosujemy się po dwóch-czterech tygodniach, optyk może potrzebować, dostosować moc soczewki. Jeśli problemy będą się powtarzać, soczewka dwuogniskowa może być dla nas lepszym rozwiązaniem.